MERSİN İLİ VE ÇEVRESİNİN SAĞLIK HİZMETLERİ TARİHÇESİ
(SÖZLÜ TARİHÇE PROJESİ)
Özet
Günümüzde bütün şehirlerin tarihçeleri yazılmış ve yazılmaya devam etmektedir. Tarih geçmişe ışık tutarak, şimdiki ve gelecekteki gelişmeleri aydınlatan, yol gösteren bir fırsattır. Bir şehrin bugünkü durumuna gelene kadar geçmişte hangi aşamalardan geçtiğinin bilinmesi; hem mevcut olanak ve başarıların değerini doğru değerlendirmeyi sağlayacak hem de gelecekte ulaşılması planlanan hedef için nelerin uygulanmasının doğru nelerin uygulanmasının yanlış olduğunu gösterecektir. Bu tarihçenin sağlık hizmetleri gibi özel bir alanda olması ise bu tarihçenin zenginleşmesini sağlayacaktır.
Uzun vadede elde bulunan yazılı, sözlü ve görsel malzemeler geçmişe bu anlamda ışık tutacak ve geçmişinden hareketle, hem hizmet verenler ve hem de hizmet alanlar açısından kurumun sahiplenilmesini sağlayacaktır.
Bu proje Mersin Tabip Odası’nın kurumsal desteği ile Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tamer Akça’nın yürütücülüğünde gerçekleştirilecektir.
Projenin Tarafları
- Mersin Tabip Odası
- 2. Doç.Dr. Tamer Akça Mersin Üniversitesi Tıp Fak Genel Cerrahi AD Öğretim Üyesi
Amaç
Bu projenin amacı Mersin ili ve çevresinde verilen sağlık hizmetlerinin tarihini olabildiğince ortaya çıkararak, gelecek nesillere doğru bilgiler bırakmak yoluyla geçmişleri ile barışık yaşamaları, onunla övünmeleri ve gelecek için yapacakları çalışmalarına dayanak sağlamaktır. Böylelikle aynı zamanda toplumsal hafızaya ve Mersin ve Türk Tıp Tarihine katkıda bulunulması hedeflenmektedir
Konu ve Kapsam
Projenin kapsamı; başlangıç olarak Mersin il merkezi ve yakın civarıdır (Erdemli-Tarsus). Olanaklar elverdiğinde (ulaşım sponsorluğu vb) kapsam bütün Mersin ili sınırlarına genişletilebilir.
Projenin konusu; Mersin ili ve çevresinde verilen sağlık hizmetlerinin sözlü tarihçelerinin çıkarılmasıdır.
Bu çalışmanın amacı; uzun vadede elde bulunan yazılı, sözlü ve görsel malzemelerle geçmişe bu anlamda ışık tutmak ve geçmişinden hareketle, hem hizmet verenler ve hem de hizmet alanlar açısından şehrin sahiplenilmesini sağlayacaktır.
Özgün Değeri
Çeşitli çalışmalarla kısmen kayda geçirilmiş olan Mersin ili ve çevresindeki sağlık hizmetleri tarihinin yazılması kendi başına özgün bir çalışmadır ve uzun vadede Mersin ve Türk Tıp Tarihi’ne önemli veriler aktarılmasını sağlayacaktır.
Yöntem
Uygulanması planlanan basamaklar şöyledir:
- 1. Mersin ilinde görev yapmış ve/veya Mersin Tabip Odası’nda kaydı bulunan ileri yaştaki (60 ve üzeri) hekimlerin iletişim bilgilerine ulaşılması,
- 2. Bu hekimlerle yazılı ve sözlü (işitsel ve görsel) anekdotal görüşmeler yapılması ve özellikle kurumun tarihsel dönemeçlerindeki olayların yazılı, sözlü ve görsel kayıtlara geçirilmesi,
- 3. Bu hekimlerin görev yaptıkları süre içinde elde ettikleri ve şehrin bu süreçte geçirdiği sağlık hizmetleri evriminin (hizmet-bina-malzeme vb) ve çalışanların o günkü hayatlarını belgeleyen görsel malzemenin (fotoğraf vb) toplanarak bilgisayar ortamına aktarılması,
- 4. Bu hekimlerin verecekleri bilgiler doğrultusunda o dönemde Mersin’de görev yapmış olan yardımcı sağlık personeline (hemşire, ebe, hastabakıcı, sıhhiye, sünnetçi vb) ulaşılması ve görüşmelerin onlarla da gerçekleştirilmesi,
- 5. Çalışmanın ikinci aşamasında, Mersin Sağlık Platformu içinde yer alan meslek odalarının destek vermesi halinde, projenin bu alanlarda da geliştirilmesi yoluna gidilmesi planlanmaktadır. Projenin ikinci aşamasına geçilebilmesi için oda yönetim kurulları karar alır.
Araştırma Olanakları ve İhtiyaçlar
Mevcut olanaklar:
- 1. Şehirde görev yapmış hekimlerin önmli bir kısmının halen hayatta ve ulaşılabilir-görüşülebilir durumda olması (Liste ve ön görüşmeler/randevular Mersin Tabip Odası tarafından sağlanacaktır. Görüşmelerde Dr. T. Akça’ya destek vermek üzere Mersin Tabip Odası tarafından bir üye/personel görevlendirilecektir. Bu görevlendirme her görüşme için sabit bir kişi olabileceği gibi, duruma göre, her seferinde ziyaret edilecek hekim/sağlık personelini tanıyan başka biri olabilir.).
- 2. Görüşmelerin görsel olarak kayda geçirilmesi için yetkin özelliklere sahip kamera, yedek batarya, kamera sehpası ve mikrofon sistemi (Dr. T. Akça tarafından sağlanacaktır)
- 3. Dijital fotoğraf makinası (Dr. T. Akça tarafından sağlanacaktır)
- 4. Fotoğraf, belge vb. dokümanların bilgisayar ortamına aktarılabilmesi için yetkin özelliklere sahip tarayıcı (scanner) (Dr. T. Akça tarafından sağlanacaktır)
- 5. Yüksek hafıza kapasitesine sahip bilgisayar (Dr. T. Akça tarafından sağlanacaktır)
İhtiyaçlar:
- 1. Bilgi ve belgelerin çift yedeğini korumak için, yüksek hafıza kapasitesine (1 TB) sahip 3 (üç) adet taşınabilir sabit disk Mersin Tabip Odası tarafından sağlanacaktır. İhtiyaç halinde aynı özelliklere sahip taşınabilir sabit disklerin fazladan alınmasına Mersin Tabip Odası Yönetim Kurulu karar verir.
Son Hedef
1. Bu projenin son hedefi Mersin ili ve çevresinde verilen sağlık hizmetlerinin sözlü tarihçesini çıkararak bunu basılı (kitap) ve görsel alanda (video belgesel) değerlendirmektir. Bu hedefler için proje tamamlandığında mali destek arayışına ayrıca çıkılacaktır.
2. Yazılı malzemenin (kitap) Doç. Dr. Tamer Akça editörlüğünde, Mersin Tabip Odası yayını olarak basılması konusunda görüş birliğine varılmıştır.
3. Dışarıdan mali destek sağlanırsa, görsel malzemenin (video belgesel) Doç. Dr. Tamer Akça ve Mersin Tabip Odası gözetiminde (mümkünse) profesyonel bir ekibe kurgulattırılması konusunda görüş birliğine varılmıştır. Bunun mümkün olmadığı durumda konu ayrıca taraflar tarafından gündeme alınarak karar verilecektir.
Protokol Süresi ve Projeden Çekilme Şartları
1. Taraflar proje süresi tamamlanmadan, bir araya gelerek görüş birliğine varırsa, proje sonlandırılabilir. Bu halde, taraflar projeye sağladıkları araç ve gereçleri kendileri alır ve elde edilen verinin birer örneğini alır.
2. Taraflar proje süresi tamamlanmadan, projeye verdiği desteği tek taraflı olarak tamamen kesmeleri durumunda, o ana kadar elde edilmiş tüm verileri ve proje için alınan araç gereçleri karşı tarafa teslim etmekle sorumlu olup, proje üzerinde herhangi bir hak talep edemezler.
3. Proje tamamlanıp son ürünler elde edildikten (Yazılı ve / veya görsel yayın) sonra, Mersin Tabip Odası tarafından alınan araçlar oda tarafından geri alınır.
4. Proje tamamlandıktan ve son ürünler elde edildikten sonra, verilerin tekrar değerlendirmesi ancak tarafların her ikisinin onayıyla olur.
5. Proje taraflar tarafından imzalandığı tarihte başlar ve bir yılda tamamlanır. Proje, protokol süresi içinde tamamlanamazsa, taraflar bir araya gelerek protokol süresini uzatabilir.
Protokol İmza Tarihi: 10.04.2012
Doç.Dr. Tamer Akça Doç.Dr. C. Tayyar Şaşmaz
MEÜ Tıp Fak Genel Cerrahi AD Öğretim Üyesi Mersin Tabip Odası Yönetim Kurulu Adına
Başkan