09/01/2018
Odamız üyesi Dr. Ö. Özkan Özdemir’in “Mersin Tabip Odası’na yapılan başvuru dosyalarının hak ihlali iddiası yönünden değerlendirilmesi:2003-2017” konulu tez çalışmasının özeti aşağıda görülmektedir. İstenildiği taktirde çalışmanın tamamı Dr. Özkan Özdemir’den temin edilebilir.
Mersin Tabip Odası Yönetim Kurulu
MERSİN TABİP ODASINA YAPILAN BAŞVURU
DOSYALARININ HAK İHLALİ İDDİASI YÖNÜNDEN
DEĞERLENDİRİLMESİ: 2003-2017
Dr. Ö. Özkan Özdemir
Ülkemizde son yıllarda hekim hatalarının ön plana çıkarıldığı, hekimlere yönelik dava sayılarının arttığı ve tıp hukukuyla ilgili konuların basında sıkça yer aldığı gözlenmektedir. Bu konuda yapılan çalışmalar kısıtlı ve dar kapsamdadır. Tıp hukukunda nitelendirmeler, hukuksal kaynaklar temel alınarak yapılmalıdır. Bu kaynaklar; uluslararası belge ve sözleşmeler, Anayasa, Kanunlar, Tüzükler, Yönetmelikler, İçtihat ve meslek kurallarıdır. Hekimlerin mevzuata aykırı eylemleri için Türk Tabipleri Birliği Kanunu (TTB), Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi ve Türk Tabipleri Birliği Disiplin Yönetmeliği çerçevesinde tabip odaları tarafından soruşturma ve kovuşturma işlemleri yapılmaktadır. Hastanın aydınlatılması, tıbbî müdahalenin hukuka uygunluğunun temel şartıdır. Aydınlatma ve rızanın bulunmaması durumunda hekim hastayı iyileştirmek amacıyla tıbbi müdahale yapsa bile hastanın sırf bu ameliyata katlanmış olması ile maddi manevi zarar olarak kabul edilebilir. Bu nedenle hekimler açısından aydınlatma yükümlülüğü hayati önemdedir ve zorunluluktur. Çalışmanın amacı; Mersin Tabip Odası Yönetim Kuruluna 2003 – 2017 yıllarında yapılan hak ihlal başvuruları ve sonuçlarını incelemektir.
Kesitsel tipte yapılan bu araştırma, Mersin Tabip Odası’na (MTO) 2003-2017 yılları arasında yapılan hak ihlali ile ilgili başvuruların değerlendirilmesine yöneliktir. Tabip Odasına yapılan bütün başvurular, onur kurulu dosyaları ve bilgisayar kayıtları taranarak hak ihlali konusunda yapılan bütün süreç ve işlemler kaydedilmiştir. Hak ihlali başvurularının konusu ve soruşturma sonucu bağımlı değişken olarak alınmıştır. Başvuruyu yapan kişinin kim olduğu, hakkında şikâyet olan kişinin unvanı, branşı, şikayet yılı bağımsız değişken olarak alınmıştır. Araştırma için Mersin Tabip Odası Yönetim Kurulundan resmi izin alınmıştır. Başvuru içeriğinin sınıflandırılmasında TTB Onur Kurulları kılavuzundan yararlanılarak 45 ihlal başlığından yararlanılarak hak ihlalleri 8 başlıkta değerlendirilmiştir. İstatistik çözümlemesinde tanımlayıcı istatistikler ve değişkenlerin karşılaştırılmasında Ki-Kare Testi kullanılmıştır.
Son yıllarda hastaların daha fazla hak ihlali iddialarında bulunduğu, şikâyetlerin en çok tıbbi uygulama hatası ve hasta haklarına saygısızlık alanında olduğu, uzman hekimler hakkında daha fazla şikayet olduğu ve uzmanlık alanı olarak şikayet açısından kadın hastalıkları ve doğum ile genel cerrahi uzmanlarının öne çıktığı görülmektedir. Hastaların sağlık hizmet sunumu süreçlerinde aydınlatılması ve rızasının alınması bir hasta hakkı iken hekim için sorumluluktur. Hastaların ve hekimlerin hak ve sorumlulukları konusunda bilgi düzeyleri meslek örgütü, hasta hakları dernekleri ve uzmanlık kuruluşları tarafından artırılmalıdır.
Anahtar kelimeler: Tabip odası, Hak ihlali, Tıp hukuku, Aydınlatılmış onam, Onur kurulu