Isparta’da aile hekimlerinin %90’dan fazlasına soruşturma açıldı. Sözleşmeleri tehlikede!
TTB ve tabip odalarınca aile hekimliği sistemi uygulanmaya başladığında birinci basamak sağlık hizmeti sunumunun aksayacağı belirtilmesine rağmen ısrarla uygulamaya konulan aile hekimliği modelinin faturası hekimlere çıkartılıyor. Mevzuatta yazılan hizmetleri yerine getirmeye yetişemeyen 107 hekime Isparta’da soruşturma açıldı. Meslektaşlarımız sözleşmelerinin iptal edilmesi baskısı altındalar.
ISPARTA – BURDUR TABİP ODASI’NIN BASIN AÇIKLAMASI
107 Aile Hekimine Soruşturma
107 sözleşmeli Aile Hekiminden istenen savunmanın gerekçesini ise 19.02.2008 tarih 2008/ 13 sayılı Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan “ Doğum öncesi Bakım izlenim Protokolü” doğrultusunda belirtilen gebelik tespiti ve takiplerinin adı geçen aile hekimlerince yapılmadığı oluşturmakta.“ Doğum Öncesi Bakım İzlenim Protokolü” Dünya Sağlık Örgütü, Sağlık Bakanlığı, ilgili meslek örgütlerinden oluşturulan bir Bilim kurulu tarafından geliştirilmiş ve 19.02.2008 tarihinde 2008/13 genelge adı altında tüm valiliklere uygulanması ve takibi hususu ile bildirilmiştir. Bu protokole göre “ Doğum Öncesi Bakım Protokolünde Belirtilen muayene ve Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Yönetmelik’in Aile Hekiminden yapılacak kesintiler kısmındaki madde 18’ in (b) diğer kesintiler fıkrasında; Koruyucu hekimlik hizmetlerinde aşı takibi, gebe takibi ve çocuk, bebek takibi için bu hizmetler yapılmaz ise, bu suçun cezası olarak brüt ücretlerinden yapılacak ayrı ayrı kesinti oranlarının nasıl yapılacağı belirtilmiştir. Yine ‘Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Madde 16’ nın (a) fıkrasında: görev tanımında belirtilen işleri yapmamak veya eksik yapmak ve bu eksiklikleri 7 günden az olmamak üzere verilen sürede gidermemek. sebepler veya ihbar düzenlenen haller dışında, % 80’ in altına düşürmek; durumlarında Aile Hekiminin sözleşmesinin sona erdirileceği belirtilmiştir. Yine madde 16’ da bir Aile Hekiminin bir sözleşme yılı içinde aynı suçu iki defa veya farklı tarif edilen üç tane suçu bir sözleşme yılı içinde işlerse sözleşmenin ilgili vali tarafından sona erdirileceği yazmakta.
Isparta ilinde Aile Hekimliği Pilot Uygulamasına geçilmesi ile 1.Basamak sağlık hizmetlerinde sağlık hizmeti veren tesis, hekim, hemşire ve yardımcı sağlık elemanı sayısında büyük oranda azaltmaya gidilmiştir. Gebe takibi ve izlemi, çocuk, bebek takibi ve aşılamasında çok önemli rolleri olan, hastalar ile birebir yakın temas kuran ebeler, köylerdeki, mahallelerdeki görev yerlerinden alınmış, Aile Hekimliği merkezlerinde masa başı görevlerine getirilmiştir. 3000-4000 kişilik nüfustan sorumlu tutulan Aile Hekimleri bir yardımcı sağlık elemanı ile koruyucu, tedavi edici sağlık hizmetleri ile ev ziyaretlerinden sorumlu kılınmışlardır. Aile Hekimleri bu görevlerinin dışında defin ruhsatı, ehliyet için, işe giriş için, spor lisansı, av teskeresi vs için sağlık raporu vermekte ve en son uygulama ile yönetmelikte Toplum Sağlığı Hekimlerinin bakmakla yükümlü oldukları il dışı hastalara da hizmet vermekle sorumlu kılınmışlardır.
Biz Isparta-Burdur Tabip Odası Başkanlığı olarak mevcut Aile Hekimliği yapılanması ile 1.Basamak sağlık hizmetlerinin verilmesinin mümkün olmadığını tekrar tekrar belirtmemize rağmen dikkate alınmadık, gerçekleri görmemekle suçlandık. Mevcut aile hekimliği yapılanması ile yeterli 1. basamak sağlık hizmetleri verilemezken son iki aydır ilimizde sağlık kurumları arasında ‘Pilot Sevk Uygulaması’ başlatıldı. Bu sevk uygulaması ile aile hekimliğinde verilmeye çalışılan koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetleri hiç verilemez hale gelmiş, Aile Hekimleri sadece hasta sevk yapar hale getirilmişlerdir. Isparta ilinde 1. Basamak sağlık hizmetlerinde bu sıkıntılar yaşanırken, Isparta-Burdur Tabip Odası olarak biz bu sıkıntıları dile getirirken, Sağlık Müdürlüğünce 1. Basamak sağlık hizmetlerinin çok güzel gittiği hasta ve hekimlerin çok memnun olduğu, sağlık ocağı sisteminde yapılamayan koruyucu sağlık hizmetlerinin Aile Hekimliği ile yapılır hale geldiği sürekli vurgulandı durdu.
05.12.2008 tarihinde Isparta ilinde çalışan 117 Aile Hekiminin 107’ sinden (tüm aile hekimlerinin % 91’i) koruyucu hekimlik hizmetlerinden olan gebelik tespiti ve takiplerinin yapılmadığı gerekçesi ile savunma istenmesi, gerçeğin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu savunma istemi ile yapıldı diye iddia edilen koruyucu sağlık hizmetlerinin yapılamadığı, çok iyi gitti diye söylenen 1. basamaktaki Aile Hekimliğinin iyi gitmediği artık ortaya çıkmıştır.
Aile Hekimliğinde bu sıkıntılı gerçekler ortada iken 107 Aile Hekiminden görevlerini yapamıyor diye savunma istemek, olmazı olur kılmak, başarısızlığı başarı diye gösterebilmek, sistemin hatalarını ve olmazlığını Aile Hekimlerinin üstüne yıkma işleminden başka bir şey değildir. Sevk zinciri pilot uygulaması ile tamamen kilitlenme noktasına gelmiş olan 1. basamak sağlık hizmetlerinin olduğu bir ortamda, iş yüklerinin had safhada arttırıldığı sözleşmeli aile hekimlerinden yeni sözleşmelerin yapılacağı şu günlerde bu savunmaların Aile Hekimlerinin % 91’ inden istenmesi ayrıca dikkat çekici ve manidardır. Diğer dikkat çekici uygulama Aile Hekimlerinden savunma istenirken izlenen yol ve içeriktir. Şöyle ki: “Aile Hekimliği Pilot Uygulama Hakkında Yönetmelik” in 4.maddesinde Aile Hekimlerinin koruyucu hekimlik görevleri tanımlanmıştır. Bu koruyucu hekimlik görevlerini yaparken Aile Hekimlerinin aylık aşı, gebelik veya çocuk, bebek takip oranlarına bakılır, bu görevlerinde eksiklik var ise, yine aynı yönetmeliğin ‘Aile Hekiminden yapılacak kesintiler’ alt başlığındaki madde 18 (b) bendine göre brüt maaşından kesintiye gidilir. Eğer Aile Hekiminin aylık aşı, gebelik, çocuk- bebek takip oranları yönetmeliğin madde 16 (h) bendindeki gibi % 80’ in altına düşmüş ise yine madde 16 (a) bendindeki gibi görev tanımında belirtilen işleri yapmadığı veya eksik yaptığı için bu eksiklikleri gidermek için 7 günden az olmamak üzere uyarı ile sona erdirilmesi uygulamasına gidilir.
“Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Yönetmelik” te Aile Hekimlerinin görevleri, görevlerini eksik veya hiç yapmadıkları zaman aile hekiminden yapılacak kesintiler ve sözleşmenin ihtaren sona erdirilmesi konularında izlenecek yol ve yapılması gerekenler açık ve belli iken Isparta’ da çalışan 107 Aile Hekiminden savunma istenirken bu yollar izlenmemiş, direkt ‘sözleşmenin ihtaren sona erdirilmesi’ alt başlığındaki 16. maddeden savunma istenmesi ilginç ve dikkate değerdir. Ayrıca savunmaya gerekçe olarak gösterilen görev eksikliklerine bakıldığında, görev kusurlarının genelde 2-10 ay arası önceki zamanı kapsadığı aşı, gebelik ve çocuk takip oranlarının % 80’ in altına düşmediği görülmekte. Normalde eksikliklerin tespit edilip 7 gün içinde gidermesi için Aile Hekiminin uyarılması gerekirken iddia edilen görev eksikliğinin üzerinden 10 aya yakın süre geçmiş olmasına rağmen şimdiye kadar susulması görmezlikten gelinmesi, Aile Hekimlerinin yeni sözleşme imzalayacakları bir sırada direk ‘sözleşmenin ihtaren sona erdirilmesini’ içeren bir madde ile suçlamaları ayrıca manidardır.
Biz Isparta-Burdur Tabip Odası olarak diyoruz ki; mevcut aile hekimliği yapılanması ile hele sevk zinciri uygulaması sonrası 1. basamak sağlık hizmetlerinin tam olarak yerine getirilmesi mümkün değildir. Koruyucu hekimlik hizmetlerini yapmak imkansız hale getirilmiştir. Tescillenmiş hatalarda ısrar etmek ciddi sağlık problemlerine davetiye çıkarmaktır. Aile Hekimliğinin gerçek yüzünün ortaya çıkmaya başladığı şu zamanlarda, bu sistemin yürümezliğini görmezlikten gelip problemleri başka yerde aramak iş güvencesiz çalışan sözleşmeli aile hekimlerini suçlu göstermek çaba ve gayretlerini anlamak mümkün değildir.
